El terapisi, üst eksremite ( omuz, kol, dirsek, önkol, bilek ve el) yaralanmasını değerlendirme ve tedavi etme sanatı ve bilimidir. Kişileri maksimum fonksiyonelliğe geri kazandırmak için bir dizi terapötik müdahaleler kullanır.
İnsan eli yalnızca bir uzuv değil, günlük aktivitelerimizi gerçekleştirmemizi, dış dünya ile bedenimiz arasındaki etkileşimi sağlayan beynimizin bir uzantısıdır. Duyusal ve motor uyaranlar olarak beynimizdeki vücut temsilinde en fazla alanı ellerimiz kaplamaktadır. En ince işleri ellerimiz ile gerçekleştirebilir, en hassas duyuları ve hisleri ellerimizle algılayabiliriz. Elimizde meydana gelen bir problem hem bedenimiz için gerekli olan ihtiyaçların giderilmesi hem de dış dünyanın algılanması ve beyne iletilmesi açısından büyük bir engelliliğe ve kısıtlılığa neden olmaktadır.
El rehabilitasyonu kemik, eklem, kas ve sinirlerin bütünlüğüne odaklanmaktadır. Bu yapılardan birinde meydana gelen sakatlık ve yaralanma durumundan diğer yapılarda etkilenmekte ve kısıtlılığa yol açmaktadır. Ülkemizde ve dünyada el rehabilitasyonunda duyusal (his) tedavi ve duyusal eğitim ihmal edilen bir alandır.
Unutulmamalıdır ki;
Duyarlılığı ve hisleri olmayan bir el işlevsiz bir eldir!
El terapistleri; anatomi, fizyoloji ve kinezyoloji bilgilerini entegre ederek travmadan kaynaklı oluşan patolojilerin tedavisinde yetkin olan ergoterapistler ve fizyoterapistlerdir. Dünya genelinde el terapistlerinin büyük çoğunluğunu ergoterapistler oluşturmaktadır. Literatürde yer alan akademik ve pratik çalışmalarda ergoterapistler aktif rol almaktadır.
Yaralanmalar sonrasında elde hiç duyunun hissedilmediği, duyuların ve hissin geldiği ancak aşırı hassasiyet ve uyuşukluğu yaşandığı dönemlerde duyu eğitimi ve duyu tedavisi uygulanması gereklidir.
El rehabilitasyonunda tedavi edilen durumlar;
- Sinir yaralanmaları
- Sinir sıkışmaları ( karpal tünel sendromu)
- De Quervain sendromu
- Ganglion kistleri
- Kübital tünel sendromu
- Tendon yaralanmaları
- Kırıklar
- Çıkıklar
- Dupuytren sendromu
- Romatoid artrit, osteoartrit, tendinit
- Brakiyal pleksus yaralanmaları
- Ampütasyon
- Yanıklar
- Spor yaralanmaları
- Tekrarlayan hareket-Kümülatif yaralanmalar
- El ve omuz sendromları
- Üst ekstremiteye uygulanmış tüm cerrahi operasyonların sonrası
- Eklem ve bağ yaralanmaları
- Enfeksiyon
- Replantasyonlar
- Nöromuskuler patolojiler
- İnmeden(felçten) kaynaklanan üst ekstremite problemleri
El rehabilitasyonunda kullanılan tedavi yöntemleri;
- Duyusal yeniden eğitim ( sensitizasyon eğitimi)
- Desensitizasyon (duyarsızlaştırma) eğitimi
- Ayna tedavisi
- Kalıcı duyu kaybı sonrası koruyucu duyu eğitimi
- Fonksiyonel aktivite eğitimi
- Günlük yaşam aktiviteleri eğitimi
- Ayres duyu-algı- motor eğitimi
- Ameliyat sonrası skar bakımı ve yara yönetimi
- Kinesio bantlama
- Enerji ve eklem koruma teknikleri
- Yara kontrolü
- Eklem hareket açıklığı aktiviteleri
- Ödem yönetimi
- Yardımcı cihaz ve ortez eğitimi ve rehberliği
- Güçlendirme
- Kısıtlılık sonrasında işe dönüş veya yeniden iş edindirme eğitimi