Elde Amputasyon Sonrası Oluşan Aşırı Hassasiyet ve Uyuşma Hissi

Amputasyon sonrasında elde aşırı hassasiyet (hiperestezi), uyuşma, karıncalanma gibi duyusal problemler yaşanabilir. Hiperestezi; duyusal uyaranlara karşı aşırı duyarlı olunması, uyaranların anormal veya aşırı yoğun şekilde hissedilmesi durumudur. Uyuşma hissi sürekli hissedilebilir, bir yere çarpıldıktan sonra veya bir şeye dokunduktan sonra hissedilebilir. Bireyler sıklıkla amputasyon sonrası ağrı kalıcı olur mu sorgularına yanıt arıyor olabilir.

Bu anormal duyusal hisler günlük yaşam kalitesinin azalmasına neden olmakla birlikte kişileri sosyal ve psikolojik açıdan da oldukça etkilemektedir. Sürekli hassasiyet, uyuşma, karıncalanma veya ağrı hissi bireylerin uzuvlarını kullanmasını da engelleyecektir. Bu durumda uzuv sürekli korunacak, hareketten ve temastan kaçınılacak ve iyileşme süreci de yavaşlayacaktır.

Aşırı hassasiyet durumlarında desensitizasyon (duyarsızlaştırma) eğitimi uygulanır. Desensitizasyon eğitimi, normal bir uyarana karşı oluşan aşırı hassasiyetin doğru algılanmasını ve yorumlanmasını kapsamaktadır. Örneğin elinizi masaya çarptığınızda uyuşma hissi oluşuyorsa ve bu uyuşma, elinize veya kolunuza yayılıyorsa burada anormal bir duyusal hassasiyet bulunmaktadır. Elin masaya çarpması durumunda duyusal girdiler sayesinde beyin, elin sert bir cisme çarptığını yorumlar. Ancak yaralanmadan sonra duyusal girdiler beyinde doğru yorumlanmadığı için beyin normal uyaranları bile fazla yorumlamaktadır.

Duyarsızlaştırma ve duyusal yeniden eğitim çalışmaları ile aşırı duyarlılık ve dokunma duyusunun daha az hissedilmesi üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.

Elde aşırı hassasiyet ve uyuşma hislerin ortadan kalkması için beyne iletilen uyarıların tanıtılması gereklidir. Örneğin havluya dokunduğunuzda aşırı rahatsız olduğunuzu hissediyorsanız, havlunun normal bir uyaran ve sizi rahatsız etmeyecek bir dokusu olduğunu, dokunduğunuz nesnenin bir havlu olduğunu beyne öğretmek gereklidir. El rehabilitasyonu uygulanmadığında, bu durumun kendiliğinden düzelmesi zordur. Çünkü aşırı hassasiyet yaşayan bireyler ellerini kullanmadıkları için beynin öğrenmesi için gereken duyusal bilgi beyne ulaşmamaktadır.

UNUTMAYIN! Aşırı hassasiyet hissediyorsanız,

  • Elinizi aşırı rahatsız eden bir dokuyu elinize sürmeniz terapi değildir!
  • Rahatsız olduğunuz halde kendinizi bir uyarana maruz bırakmanız terapi değildir!
  • Her yöntem her hasta için uygun değildir, kişiye özel terapi yöntemi uygulanmalıdır!
  • Yaşadığınız hassasiyet ve uyuşma ile yaşamak zorunda değilsiniz. Terapiler kişi ve yaralanmaya bağlı olarak duyuların geri kazanımı %100 sağlanmayabilir. Ancak var olan problemlerin minimum düzeye indirilmesi ve kişilerin maksimum bağımsızlık seviyesine ulaştırılması terapi hedefleri arasında yer almaktadır.

About Author


Betül Yıldırım

whatsapp